INTR

Trong dòng chảy của văn học chiến tranh cách mạng Việt Nam, Lính Trường Sơn kể chuyện Trường Sơn của nhà báo – nhà văn Phạm Thành Long là một tác phẩm đặc biệt. Không cầu kỳ, không tráng lệ, cuốn sách mộc mạc như chính những người lính Trường Sơn năm xưa, kể lại những câu chuyện đời thường, giản dị nhưng thấm đẫm tình người giữa rừng sâu đại ngàn trong những năm tháng kháng chiến chống Mỹ gian lao.

Cuốn sách là tập hợp của khoảng 20 truyện ký ngắn – những ghi chép có thật về người lính Trường Sơn mà tác giả từng gặp, từng cùng sống và chiến đấu. Từ nhan đề cho đến từng chi tiết nhỏ trong truyện, người đọc có thể cảm nhận được chất lính, sự hài hước, tinh thần lạc quan và đặc biệt là tính chân thực của một thời kỳ lịch sử đầy khốc liệt nhưng cũng không kém phần ấm áp tình đồng đội. Mỗi câu chuyện đều có điểm nhấn riêng, là một lát cắt của đời lính: lúc hành quân, khi nghỉ chân, đối diện với thú dữ, chăm sóc vật nuôi hay đơn giản chỉ là một câu chuyện vui trong bữa cơm tập thể.

Một số truyện nổi bật có thể kể đến như: “Chào thua con dúi” – kể về một lần bộ đội vất vả bẫy dúi mà cuối cùng lại bị chính con dúi làm cho tức cười; “Lợn ăn trăn” – tái hiện câu chuyện hiếm thấy về việc lợn của đơn vị ăn phải trăn, thể hiện mối quan hệ gắn bó giữa con người và vật nuôi nơi chiến trường; hay như “Gặp hổ giữa đường” – tình huống éo le và hài hước của anh lính trẻ lần đầu đối diện với hổ rừng. Những câu chuyện ấy tưởng chừng nhỏ nhặt, nhưng lại chính là hơi thở thật của Trường Sơn – nơi cái chết cận kề nhưng tình người vẫn luôn ấm nóng.

Điều đặc biệt ở tác phẩm này không chỉ nằm ở những tình tiết ly kỳ, cảm động hay dí dỏm, mà còn là cái nhìn nhân văn và sự cảm thông sâu sắc của tác giả dành cho những người lính. Tác giả không dựng họ thành những anh hùng xa rời đời sống, mà để họ hiện lên như những con người thật: có sợ hãi, có bối rối, có khi ngô nghê – nhưng cũng đầy bản lĩnh, chân thành và hết lòng vì đồng đội.

Bên cạnh giá trị nghệ thuật, Lính Trường Sơn kể chuyện Trường Sơn còn là một tác phẩm có ý nghĩa giáo dục sâu sắc. Nó giúp thế hệ trẻ ngày nay hiểu hơn về sự hy sinh, về gian khổ và cả vẻ đẹp trong tâm hồn của những người lính đã đi qua chiến tranh. Không có những trận đánh long trời lở đất, nhưng từng câu chuyện nhỏ lại là một minh chứng cho tinh thần “xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước” – đầy nhiệt huyết và lý tưởng.

Có thể nói, cuốn sách giống như một cuốn nhật ký tập thể – nơi ký ức sống dậy qua từng trang viết. Đó không chỉ là những câu chuyện kể, mà còn là tiếng gọi của ký ức, là sự tri ân và nhắc nhớ về một thời hào hùng không thể lãng quên trong lịch sử dân tộc Việt Nam.